Nước mắm là thứ gia vị truyền thống không thể thiếu trong gian bếp người Việt. Theo thống kê số lượng nước mắm được người dân Việt Nam tiêu thụ hàng năm được ước tính lên đến hơn 200 triệu lít. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người tiêu dùng vẫn băn khoăn về cách lựa chọn nước mắm ngon, chuẩn cho bữa cơm gia đình.
Dưới đây là cách lựa chọn nước mắm thơm ngon, an toàn ai cũng có thể áp dụng
Để giúp người tiêu dùng lựa chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu, Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế đã đưa ra những hướng dẫn, tiêu chí lựa chọn nước mắm ngon và an toàn.
Về bao bì, nhãn mác
Nước mắm truyền thống chỉ có hai thành phần là muối và cá. Trong số đó, nước mắm được chiết xuất từ cá cơm, cá thu, cá linh, cá đối… sẽ mang lại vị thơm ngon hơn cả.
Vì vậy khi chọn mua nước mắm, người tiêu dùng nên xem kỹ nhãn mác để tìm hiểu những thông tin như tên cơ sở sản xuất, địa chỉ, trọng lượng tịnh, thành phần chủ yếu, chỉ tiêu chất lượng chủ yếu, ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, hướng dẫn bảo quản, xuất xứ của thực phẩm.
Một chai nước mắm thật thường có ngày sản xuất và hạn sử dụng được dập nổi ở phần trên của thân chai, trong khi với hàng giả, những thông tin này lại chỉ được in trên giấy giới thiệu sản phẩm được dán trên thân chai. Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất của nước mắm giả.
>>>> Giá dép Hermes nữ chính hãng là bao nhiêu?
Về các thành phần
Theo Cục An toàn thực phẩm muốn đánh giá thành phần đạm của nước mắm một cách toàn diện người ta phải xác định được 3 thành phần: nitơ toàn phần, nitơ focmol và nitơ amoniac.
Nitơ amoniac có thành phần nitơ nằm dưới dạng NH4+. Hàm lượng nitơ amoniac cao phản ánh quá trình chế biến hoặc bảo quản không tốt đó để cho tạp khuẩn chiếm ưu thế, phân huỷ tiếp tục axitamin thành amoniac.
Nitơ focmol là tổng lượng nitơ của axitamin và nitơ amoniac. Một mẫu nước mắm tốt phải cú tỷ lệ nitơ focmol/nitơ toàn phần >60%. Nếu tỷ lệ này thấp có nghĩa là sản phẩm chưa được ngấu, các thành phần nitơ hữu cơ phân tử lớn còn nhiều.
Cách lựa chọn nước mắm thơm ngon, an toàn ai cũng có thể áp dụng Nước mắm ngon có mùi thơm dịu nhẹ mang đặc trưng của cá
Độ đạm
Tiêu chí tiếp theo là về độ đạm – thông tin phản ánh chất lượng của nước mắm. Đây cũng là một mẹo nhanh chóng giúp phân biệt nước mắm thật, giả. Trên thực tế, độ đạm sẽ quyết định giá thành của chai nước mắm, độ đạm càng cao, giá càng đắt. Do vậy, một số nhà sản xuất cố tình ghi thông tin độ đạm ở góc khuất, khó nhìn hoặc dùng cỡ chữ nhỏ, khó đọc.
Căn cứ theo Tiêu chuẩn Việt Nam về nước mắm (TCVN 5107:2003) có 4 loại sau: độ đạm lớn hơn 30 độ là loại đặc biệt, độ đạm lớn hơn 25 độ là loại thượng hạng, độ đạm lớn hơn 15 độ là loại hạng 1, độ đạm lớn hơn 10 độ là loại hạng 2. Như vậy, độ đạm càng cao thì càng quyết định chất lượng của mắm.
Độ đạm tự nhiên của nước mắm nguyên chất sản xuất theo phương pháp truyền thống từ 30 đến 40 độ, đôi khi đạt đến 43 – 45 độ (rất hiếm). Loại nước mắm cao đạm tự nhiên thường có màu cánh gián nâu đỏ, độ đặc sánh và vị đậm đà. Chính vì vậy, người tiêu dùng cần phải xem kỹ độ đạm sản phẩm. Thông qua các thông tin trên nhãn, người tiêu dùng sẽ biết được đây là sản phẩm nước mắm truyền thống nguyên chất hay nước mắm công nghiệp.
Bên cạnh đó, thông số về độ chua cũng có thể phản ánh chất lượng của nước mắm. Cụ thể, nếu độ chua thấp (<2) nước mắm có thể bị pha loãng hoặc đó bị hỏng, nếu độ chua cao(>10) thì nước mắm đó phải thuộc loại nước mắm có độ đạm toàn phần cao từ 18-20g/L.
Màu sắc và mùi vị
Một tiêu chí khác để lựa chọn nước mắm ngon là căn cứ vào màu sắc. Cụ thể, nước mắm chuẩn ngon có màu nâu vàng, nâu vàng đến nâu đỏ, vàng rơm hay cánh gián trong suốt, không vẩn đục. Không chọn nước mắm có màu xanh xám vì có thể nước mắm đó bị biến chất.
Muốn kiểm tra thật chuẩn màu của chai nước mắm, nên để chai đối diện với nguồn sáng, lắc chai mạnh, sau đó dốc ngược, nếu thấy có những cục lởn vởn từ đáy chai rơi xuống nghĩa là có dấu hiệu kết tủa, tuyệt đối không sử dụng. Có chất kết tủa này có thể là muối và một số phụ gia khác được cho thêm trong qúa trình đóng gói.
Cuối cùng, mọi người có thể dựa vào vị của nước mắm để đánh giá một sản phẩm. Thông thường, nước mắm ngon thì sẽ mang một mùi vị thơm nhẹ, mặn ngọt hài hòa và bùi bùi. Nếm thử mà thấy mặn chát một cách khó chịu ở đầu lưỡi thì có thể là do độ đạm thấp hoặc sử dụng chất phụ gia không đảm bảo.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyên rằng người tiêu dùng nên lựa chọn sản phẩm của những thương hiệu có uy tín, lâu đời, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Bởi bên cạnh những thương hiệu đạt tiêu chuẩn, không ít sản phẩm giả, với chất lượng chưa được kiểm định cũng đã xuất hiện trên thị trường.